Wat is relatieverslaving?

Wat is relatieverslaving?

Iedereen heeft behoefte aan verbinding, ruimte, autonomie, liefde en zich geliefd te voelen. Dat is normaal, we hebben allemaal een hechtingsbehoefte.

Relatieverslaving betekent dat je overmatig veel bezig bent met het vervullen van deze behoeftes, juist bij partners waar je dit niet van ontvangt.

Relatieverslaving betekent dat je een relatie hebt die ongezond voor je is, en je toch niet in staat bent deze te verbreken. De relatie voelt onveilig, is destructief en ongelijkwaardig waarbij je jezelf verliest. Je blijft hard werken, je behoeftes negeren, je wordt obsessief en hebt valse hoop op betere tijden. Misschien wil je uit de relatie stappen maar het lukt je niet de ander los te laten. Er is een diep innerlijk weten waarin je beseft: dit is niet oké, of: het klopt niet. Je wilt wel samen groeien naar een gezonde relatie maar de ander legt de schuld bij jou neer, is niet in staat/niet bereid tot zelfreflectie.

In een co-verslaafde relatie is de relatie voor jullie beide ongezond of zelfs destructief en lukt het jullie maar niet elkáár los te laten.

Een relatieverslaving kan maken dat je je eigen gedrag niet meer begrijpt. Je hebt vragen als: “Wat gebeurt er met mij? Waarom kan ik niet stoppen? Hoe laat ik de ander los? Kunnen we vrienden blijven?”

Verlatingsangst en bindingsangst

In een ongezonde relatie herhaal je de ongezonde patronen uit je gezin van herkomst. Heb je je emotioneel kunnen verbinden met je beide ouders?

Misschien hebben ze jou in praktische zin veel kunnen bieden, maar in hoeverre was er ruimte voor je gevoelens en emoties in het hier-en-nu? Heb je geleerd hoe je je emotioneel veilig kunt hechten? Als jouw ouders emotioneel niet goed voor zichzelf konden zorgen waren ze misschien ook niet “emotioneel thuis” voor jou. Of misschien werd je juist overspoeld door de emoties die de binding met je ouders heeft opgeroepen.

Het gaat niet om het wijzen naar je ouders, ze hebben waarschijnlijk alles wat binnen hun macht ligt gedaan om er voor jou te zijn. Waar het om gaat is dat jij je bewust wordt welke oude patronen je hierdoor naar je huidige relaties meeneemt.

Hoewel jij je het liefst emotioneel wil verbinden met een partner, voelt het verbinden op een diep niveau in het hier-en-nu misschien ongemakkelijk. Onbewust en onbedoeld hanteer je een strategie om je partner emotioneel enigzins op afstand te houden. Of je wordt verliefd op iemand die onbereikbaar voor je is, want dat is het patroon wat je zo goed kent.

Deze dans van bindings- en verlatingsangst is er in verschillende gradaties en het hoeft niet altijd grote problemen op te leveren. Maar als het leidt tot een ongezonde of zelfs destructieve relatie waarin je jezelf verliest wil je misschien gaan kiezen voor het pad naar zelfliefde en verbinding.

Goed bedoeld advies

Anderen adviseren je de ongezonde relatie ‘gewoon’ te stoppen maar een onderliggende dynamiek maakt dat dit jou juist niet lukt. Zelfs hulpverleners geven soms aan dat je eerst de relatie maar moet beëindigen voor ze je verder kunnen helpen .. en dat wil je wel maar alle pogingen mislukken. Dáár heb je juist hulp bij nodig. Een ervaringsdeskundige therapeut die zelf deze patronen heeft doorbroken begrijpt wat je doormaakt en kan je bijstaan.

Ondanks dat je partner emotioneel onbereikbaar of innerlijk bezet is (of omdat deze niet beschikbaar is omdat het een vaste andere relatie heeft of getrouwd is) wordt je waarschijnlijk nu en dan beloond met intimiteit, seks en intense aandacht. Vaak is dat van korte duur maar de beloning is genoeg en je wilt deze beloning steeds opnieuw ervaren.

Het is precies die aandacht die je waarschijnlijk in je gezin van herkomst tekort bent gekomen en waar je zo naar verlangt. Je raakt verslaafd aan de momenten waarop je deze intimiteit en intense aandacht ontvangt. Het beloningssysteem in je hersenen wordt op deze momenten telkens weer geactiveerd en zorgen voor een dopamine’shot’ waardoor je een high ervaart.

Een relatie als deze maakt je niet gelukkig, wel ben je waarschijnlijk gefixeerd op de ander of hard aan het werk de ander gelukkig te maken in de hoop dat je beloond wordt met liefde. Om je uit dit patroon los te maken is het van belang de aandacht op jezelf te richten en niet op de ander of op de relatie. Door een pad te kiezen naar zelfliefde en het maken van gezonde keuzes voor jezelf zul je uiteindelijk in staat zijn de ongezonde relatie los te laten.

Als relatieverslaving een belangrijk thema is in jouw leven, en je valt steeds weer op partners met een drugs of alcoholverslaving, op getrouwde mannen of vrouwen of op emotioneel onbereikbare partners, dan is de kans groot dat je je herkent in codependentie. Downoad hier het e-book voor meer informatie.