De elementen in een relatie
Er zijn een aantal elementen die samen een fundament voor een gezonde relatie vormen: Zelfliefde & zelfvertrouwen, liefde voor de ander, verbinding en werkbaarheid.
1) Zelfliefde en zelfvertrouwen
Als je een gezonde relatie hebt met jezelf, ben je in staat een veilige relatie aan te gaan met een ander. Je voelt en hanteert gezonde grenzen, je kunt je behoeftes goed aangeven, de ander kan op jou bouwen en vertrouwen omdat jij een flinke dosis vertrouwen hebt in jezelf. Je hebt de ander niet nodig omdat je onzeker bent en bevestiging nodig hebt, maar je hebt de ander nodig omdat je van hem of haar houdt.
Als je zelf onzeker bent, gevoelens van minderwaardigheid hebt of het gevoel hebt dat je van toegevoegde waarde moet zijn, dan is je automatische reactie misschien dat je teveel op je partner bent gericht in plaats van op je eigen gevoelens en behoeftes. Je partner moet iets doen zodat jij je goed voelt. Dit gaat geheel onbewust en onbedoeld. Misschien ga je pleasen en aanpassen of je verzandt in het geven van kritiek. Zowel op jezelf als op je partner.
Het kan lastig zijn te onderscheiden wat van jou is, en wat je bij je partner mag laten.
#TIP Ervaar je problemen in je relatie? Richt in eerste instantie de aandacht op jezelf: Welke informatie geeft het over jou? Wat heb je nodig en waar heb je behoefte aan?
2) Liefde voor de ander
Niet te verwarren met de romantische liefde, de liefde zoals we het zien in films en bioscopen met highs, veel seks en symbiose. Ik bedoel de rustige liefde die je voelt voor de ander. Zie je je partner graag? Vind je het fijn als hij of zij in je buurt is? Zijn jullie aan elkaar gehecht? Voel je dat je samen onderdeel uitmaakt van een ‘systeem’?
Liefde is een diep liggend gevoel. ‘Houden van’ is een werkwoord. Als je ruzie hebt, houd je op dat moment misschien niet van je partner, maar ergens voel je wel dat de liefde er nog is. Er is iets waardoor je de relatie in stand wilt houden en de ruzie wilt oplossen. “Omdat ik in moeilijke tijden op hem kan bouwen”, of: “Omdat we het op andere momenten erg leuk hebben samen”.
3) Verbinding
In een relatie wil je graag verbinding voelen met je partner. Het voelen van verbinding is iets wat in jou gebeurt. Zo kun je bijvoorbeeld verbinding voelen met een overleden familielid omdat je fijne herinneringen hebt. En als jij daar aan denkt, voel je verbinding. In relatie met je partner kan dit weerbarstiger zijn. Je kunt dingen zeggen of doen waardoor je partner en/of jijzelf uit verbinding gaat. Je voelt afstand en dat kan als onveilig worden ervaren of als afwijzing. Het is dan belangrijk dat je hier beide op een volwassen manier mee om kunt gaan zodat de verbinding weer wordt hersteld. Verbinding en intimiteit gaan vaak samen op. Er zijn negen verschillende vormen van intimiteit waardoor je wel of misschien juist geen verbinding voelt met de ander. Voor iedereen kan dit anders zijn, en ook de mate waarin je behoefte hebt aan intimiteit is verschillend.
4) Werkbaarheid
Of er nu wel of geen intimiteit wordt ervaren, wel of geen zelfvertrouwen en zelfliefde en wel of geen liefde voor de ander: uiteindelijk gaat het er om of jullie relatie werkbaar is. Zo kan een stel samen oud worden zonder seks als beide daar tevreden en happy mee zijn. Ook als de één veel zelfvertrouwen en zelfliefde heeft en ondersteunend is, en de ander onzeker en onveilig gehecht kan de relatie toch heel werkbaar zijn. Maar als er ongezonde communicatiepatronen tussen jullie zijn ontstaan, als je je eenzaam en ontevreden voelt of als je structureel (onbedoeld en onbewust) kwetst en/of wordt gekwetst is de relatie misschien onwerkbaar geworden. Dan mag je samen op onderzoek uitgaan: hoe kunnen we beter communiceren? Hoe kunnen we met elkaar verbinden? Daarnaast mag je reflecteren op je eigen proces en handelen: wat heb ík te leren of aan te gaan?
Als er regelmatig een conflict of afstand is en deze wordt elke keer goed uitgepraat en opgelost kan het toch een werkbare en liefdevolle relatie zijn. Hierdoor kan je relatie groeien.
Invloed van de omgeving
Een relatie staat niet op zich. Er is een wisselwerking met de omgeving. Denk aan de invloed van schoonouders, kinderen, een overlijden van een goede vriend, verlies van een baan, het kopen van een huis, coronamaatregelen en niet te vergeten: de mobiele telefoon.
Externe factoren hebben invloed op je relatie, positief en negatief. Negatieve factoren kunnen een relatie onder druk zetten en een flinke beproeving zijn. Eén van mijn favoriete spreuken is dan ook:
“Relationships don’t last because of the good times, they last because the bad times are handled with love and care.”
Wisselwerking
De elementen staan niet op zichzelf maar hebben een wisselwerking. Als je weinig zelfliefde ervaart of depressief bent heb je misschien moeite met het maken van verbinding met je partner. Communicatieproblemen kunnen ten koste gaan van de liefde die je voor elkaar ervaart. En problemen op je werk kun je misschien beter handelen als je thuis ondersteuning vindt.
#TIP Breng samen je relatie in kaart. Welke externe factoren zijn van invloed of van invloed geweest? Welke elementen in jullie relatie hebben aandacht nodig om het fundament te versterken?
#TIP Gebruik een boot als metafoor: waar bevinden jullie je op de boot? Zitten jullie samen in één boot, sta je er met één been buiten, roeien jullie samen dezelfde kant op en hoe reageren jullie op elkaar bij grote golven? Welke informatie geeft het over de elementen in jullie relatie?
Wil je je relatie verder onderzoeken?
Onwerkbare relatiepatronen kunnen maken dat je verwijdering gaat voelen in plaats van liefde en verbinding. In het online relatieprogramma ga je samen met je partner de dynamieken onderzoeken die een rol kunnen spelen in het fundament van de relatie.
Wil je de training individueel volgen? Verbeter de relatie met jezelf door te onderzoeken welke dynamiek je meebrengt in vriendschappen, familierelaties en in een (eventueel eerdere) partnerrelatie: Verbeter je relaties